Zapobieganie samobójstwom – zadanie dla nas wszystkich!
W Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji odbyła się ważna konferencja poświęcona zapobieganiu samobójstwom, która podkreśliła, że to zadanie dotyczy nas wszystkich – całego społeczeństwa, rodzin, nauczycieli, służb mundurowych i każdego z nas. Głównym celem spotkania było przedstawienie założeń oraz wybranych działań realizowanych w ramach Krajowego Programu Zapobiegania Zachowaniom Samobójczym.
Wśród uczestników wydarzenia znaleźli się m.in. wiceminister Spraw Wewnętrznych i Administracji Czesław Mroczek, wiceminister Edukacji Paulina Piechna-Więckiewicz, Zastępca Komendanta Głównego Policji nadinsp. Roman Kuster oraz dr Halszka Witkowska, ekspertka z Instytutu Psychiatrii i Neurologii oraz wiceprezes Polskiego Towarzystwa Suicydologicznego. Obecni byli także przedstawiciele resortów zdrowia, edukacji i rodziny oraz funkcjonariusze Państwowej Straży Pożarnej, Straży Granicznej i Żandarmerii Wojskowej. Centrum Szkolenia Policji w Legionowie reprezentowały podkom. Kamila Sitkowska – Koordynator Psychologów oraz asp. szt. Agnieszka Podgórska – profilaktyk społeczny.
Samobójstwo to dramatyczne wydarzenie, które dotyka nie tylko osoby bezpośrednio zagrożone, ale również całe ich otoczenie: rodziny, znajomych i współpracowników. W Polsce każdego dnia życie odbiera sobie średnio 14 osób – w tym coraz więcej dzieci i młodzieży. Szczególnie trudne są momenty, gdy człowiek – niezależnie od wieku – traci poczucie sensu życia, doświadcza przemocy (w tym cyberprzemocy), cierpi z powodu izolacji społecznej, zmaga się z przewlekłym stresem, uzależnieniem, chorobą psychiczną lub znajduje się w trudnej sytuacji rodzinnej czy zawodowej. Kryzys psychiczny może dotknąć każdego – zarówno dziecko zmagające się z presją rówieśniczą lub problemami w szkole, jak i dorosłego borykającego się z codziennymi wyzwaniami czy samotnością.
Podczas konferencji podkreślano, że dzięki wspólnym działaniom instytucji publicznych, specjalistów, organizacji pozarządowych oraz odpowiedzialnej roli mediów udało się w ostatnich latach zahamować wzrost liczby samobójstw, zwłaszcza wśród młodych ludzi. To efekt konsekwentnej edukacji, promocji zdrowia psychicznego, rozwoju centrów wsparcia oraz skutecznych działań profilaktycznych.
Zwracając uwagę na istotę roli służb mundurowych, wiceminister MSWiA Czesław Mroczek podkreślił, że funkcjonariusze często jako pierwsi udzielają pomocy osobom w kryzysie psychicznym, dlatego ważne jest ich odpowiednie przygotowanie i znajomość procedur, które pozwalają skutecznie reagować w sytuacjach zagrożenia życia. W nawiązaniu do tych słów nadinsp. Roman Kuster zaakcentował znaczącą rolę funkcjonariuszy Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości, którzy dzięki szybkiej reakcji na sygnały pojawiające się w internecie oraz skutecznym działaniom operacyjnym realnie wpływają na zapobieganie tragediom, szczególnie wśród osób sygnalizujących swoje cierpienie w sieci.
Opracowane wspólnie z innymi służbami mundurowymi „Standardy postępowania dla służb mundurowych dotyczące kontaktu z osobami w kryzysie samobójczym, po próbie samobójczej i w żałobie po śmierci samobójczej” zaprezentowała mł. insp. dr Dorota Pater. Dokument ten nie tylko porządkuje sposób reagowania w trudnych i emocjonalnych sytuacjach, ale także wspiera funkcjonariuszy w podejmowaniu skutecznych i empatycznych działań na rzecz osób potrzebujących natychmiastowej pomocy psychicznej.
Wiceminister edukacji Paulina Piechna-Więckiewicz zwróciła uwagę na rolę szkoły jako miejsca wspierającego zdrowie psychiczne, w którym nauczyciele, rodzice i społeczność lokalna współpracują na rzecz dobrostanu dzieci i młodzieży. Coraz więcej osób potrafi dziś rozpoznać sygnały ostrzegawcze i udzielić pierwszej pomocy emocjonalnej – to efekt szeroko zakrojonych działań edukacyjnych i świadomego przekazu medialnego.
Ekspertka Instytutu Psychiatrii i Neurologii, dr Halszka Witkowska, podkreśliła, że zapobieganie samobójstwom to zadanie całego społeczeństwa. Po raz pierwszy od wielu lat liczba samobójstw w Polsce spadła poniżej 5 tysięcy rocznie, a największy spadek – o 12% – odnotowano wśród osób do 19. roku życia. Jest to rezultat edukacji, poprawy dostępu do pomocy psychologicznej oraz odpowiedzialnego przekazu medialnego. Podkreśliła także wagę wypracowanych standardów postępowania z osobą w kryzysie, które obejmują nie tylko służby mundurowe, ale także nauczycieli, duchownych, kuratorów, opiekunów placówek wychowawczych i pracowników socjalnych.
Konferencja wyraźnie pokazała, że troska o zdrowie psychiczne i życie drugiego człowieka to odpowiedzialność wymagająca wspólnego zaangażowania. Każdy z nas może być osobą, która zauważy sygnały ostrzegawcze i poda pomocną dłoń. Warto rozmawiać, reagować i nie zostawiać nikogo samego z jego cierpieniem.
________________________________________
Gdzie szukać pomocy?
Jeśli Ty lub ktoś bliski przeżywa kryzys psychiczny lub ma myśli samobójcze, nie zwlekaj z szukaniem wsparcia. Dostępne są bezpłatne, całodobowe linie pomocy:
• Całodobowe Centrum Wsparcia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym – 800 70 22 22;
• Kryzysowy Telefon Zaufania – 116 123;
• Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży – 116 111;
• Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka – 800 12 12 12;
• w sytuacji bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia – dzwoń pod numer alarmowy 112.
Tekst: podkom. Kamila Sitkowska Koordynator Psychologów CSP w Legionowie
Zdjęcia: asp. szt. Agnieszka Podgórska – wykładowca w Zakładzie Prewencji CSP w Legionowie
